• ഫാ. സുരേഷ് പള്ളിവാതുക്കല്‍ OFM Cap

2025 മെയ് 3 ന് ലോകം പത്രസ്വാതന്ത്ര്യ ദിനം ആചരിച്ചു, സ്വതന്ത്രവും ശക്തവുമായ മാധ്യമ ങ്ങളോടുള്ള രാഷ്ട്രങ്ങളുടെ പ്രതിബദ്ധതയെ ആദരിക്കാനും ശക്തിപ്പെടുത്താനും ശ്രമിക്കുന്ന ഒരു പരിപാടിയാണിത്. ഒരു ദിവസം മുമ്പ്, മെയ് 2 ന്, റിപ്പോര്‍ട്ടേഴ്‌സ് വിത്തൗട്ട് ബോര്‍ഡേഴ്‌സ് (റിപ്പോര്‍ട്ടേഴ്‌സ് സാന്‍സ് ഫ്രോണ്ടിയേഴ്‌സ് ആര്‍ എസ് എഫ്) ലോകമെമ്പാടു മുള്ള 180 രാജ്യങ്ങളിലെ പത്ര സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ നിലവാരത്തിന്റെ വാര്‍ഷിക റാങ്കിംഗായ പ്രസ് ഫ്രീഡം ഇന്‍ഡക്‌സ് പുറത്തിറക്കി. നോര്‍വേ പട്ടികയില്‍ ഒന്നാമതെത്തിയപ്പോള്‍, സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തിന് കീഴിലുള്ള എറിട്രിയ ഏറ്റവും താഴ്ന്ന റാങ്ക് നേടി. ഇന്ത്യ 151-ാം സ്ഥാനത്താണ്.

ഇന്ത്യയില്‍ പത്രസ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ഭയാനകമായ ഇടിവ് ലോക പത്രസ്വാതന്ത്ര്യ സൂചിക 2025-ല്‍ ഇന്ത്യയുടെ റാങ്കിംഗ് 180 രാജ്യങ്ങളില്‍ 151-ാം സ്ഥാനത്തേക്ക് താഴ്ന്നു, ഇത് രാജ്യത്തെ പത്ര സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ വഷളായിക്കൊ ണ്ടിരിക്കുന്ന അവസ്ഥയെ എടുത്തു കാണിക്കുന്ന ആശങ്കാജനകമായ പ്രവണതയാണ്. റിപ്പോര്‍ട്ടേഴ്‌സ് വിത്തൗട്ട് ബോര്‍ഡേഴ്‌സ് (റിപ്പോര്‍ ട്ടേഴ്‌സ് സാന്‍സ് ഫ്രോണ്ടിയേഴ്‌സ് ആര്‍ എസ് എഫ്) റിപ്പോര്‍ട്ട് പ്രകാരം, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള മിക്ക മാധ്യമ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ക്കും സാമ്പത്തിക സമ്മര്‍ദം ഒരു പ്രധാന ആശങ്കയാണ്, ഇന്ത്യയും അതില്‍ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമല്ല.

മാധ്യമങ്ങളിലെ സാമ്പത്തിക ഞെരുക്കം

സാമ്പത്തികസൂചകം ചരിത്ര ത്തിലെ ഏറ്റവും താഴ്ന്ന ഘട്ടത്തി ലായതിനാല്‍ ആഗോള സ്ഥിതി ഇപ്പോള്‍ 'ബുദ്ധിമുട്ടുള്ളതായി' കണക്കാക്കപ്പെടുന്നുവെന്ന് ആര്‍ എസ് എഫ് റിപ്പോര്‍ട്ട് പറയുന്നു. ഗൂഗിള്‍, ആപ്പിള്‍, ഫേസ്ബുക്ക്, ആമസോണ്‍, മൈക്രോസോഫ്റ്റ് തുടങ്ങിയ സാങ്കേതിക ഭീമന്മാരുടെ വിവര വിതരണത്തിലെ ആധിപത്യം മാധ്യമ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെ ദുര്‍ബല പ്പെടുത്തി. സാധാരണയായി പത്രപ്രവര്‍ത്തനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന പരസ്യ വരുമാനത്തിന്റെ വര്‍ധിച്ചു വരുന്ന പങ്ക് ഈ സ്വതന്ത്ര പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകള്‍ കൈയടക്കുന്നു, ഇത് മാധ്യമ സ്ഥാപനങ്ങളിലെ സാമ്പത്തിക സമ്മര്‍ദം കൂടുതല്‍ വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നു.

മാധ്യമ ഉടമസ്ഥതയുടെ കേന്ദ്രീകരണം: മാധ്യമ ബഹുത്വത്തിന് ഒരു ഭീഷണി

ഇന്ത്യ ഉള്‍പ്പെടെ പല രാജ്യങ്ങളിലും, രാഷ്ട്രീയ മുതലാളിമാരുടെ കൈകളില്‍ മാധ്യമ ഉടമസ്ഥാവകാശം കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നത് മാധ്യമ ബഹുത്വത്തെ ഭീഷണിപ്പെടുത്തുകയും ഏതാനും പേരില്‍ നിയന്ത്രണം കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്ന് റിപ്പോര്‍ട്ട് എടുത്തു കാണിക്കുന്നു. വൈവിധ്യമാര്‍ന്ന കാഴ്ചപ്പാടു കളുടെയും വിമര്‍ശനാത്മക റിപ്പോര്‍ട്ടിംഗിന്റെയും അഭാവത്തി ലേക്ക് നയിച്ചേക്കാമെന്നതിനാല്‍ തന്നെ ഈ പ്രവണത പ്രത്യേകിച്ചും ആശങ്കാജനകമാണ്. ഇന്ത്യയില്‍, പല മാധ്യമങ്ങളും നിലനില്‍ക്കുന്നത് രാഷ്ട്രീയ ലോകവുമായോ വാണിജ്യരംഗവുമായോ അടുപ്പമുള്ള വ്യക്തികളില്‍ നിന്നുള്ള സോപാധിക ധനസഹായം മൂലമാണ്, ഇത് അവരുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെയും വസ്തുനിഷ്ഠത യെയും അപകടത്തിലാക്കും.

ഇന്ത്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ആശങ്കാ ജനകമായ ഒരു പ്രവണത കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വര്‍ഷങ്ങളായി ഇന്ത്യയുടെ റാങ്കിംഗ് താഴേക്കിറങ്ങുകയാണ്, 2019-ല്‍ 140-ല്‍ നിന്ന് 2020-ലും 2021-ലും 142-ലേക്ക് താഴ്ന്നു, 2022-ല്‍ 150-ലേക്ക് താഴ്ന്നു, 2023-ല്‍ 161 ലേക്ക് താഴ്ന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ നിലവിലെ റാങ്ക് 151 എന്നത് ആശങ്കയ്ക്ക് കാരണമാകുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് അയല്‍രാജ്യങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോള്‍.

പയനിയര്‍ കാര്‍ട്ടൂണിസ്റ്റ് ശങ്കര്‍ തന്റെ ചിത്രീകരണങ്ങളില്‍ ആരെയും ഒഴിവാക്കിയില്ല. തന്റെ രാഷ്ട്രീയ കാര്‍ട്ടൂണുകളില്‍, അന്നത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി പണ്ഡിറ്റ് ജവഹര്‍ലാല്‍ നെഹ്‌റു ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള അക്കാലത്തെ ഉന്നത നേതാക്കളെ അദ്ദേഹം നിഷ്‌കരുണം പരിഹസിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, നെഹ്‌റു ഒരിക്കല്‍ പ്രശസ്തനായ ആ മുതിര്‍ന്ന കാര്‍ട്ടൂണിസ്റ്റിനോട് പറഞ്ഞു: 'എന്നെ വെറുതെ വിടരുത് ശങ്കര്‍.'

'സത്യം പറയൂ, വെറുതെ വിടരുത്' എന്ന തത്വം പഴയ കാലഘട്ടത്തിലെ പത്രപ്രവര്‍ത്തകര്‍ ഭയമോ പക്ഷപാതമോ ഇല്ലാതെ പ്രയോഗിച്ചിരുന്നു. നിര്‍ഭാഗ്യവശാല്‍, ഇപ്പോള്‍ പത്രപ്രവര്‍ത്തനം അധഃപതിച്ചു, മുന്‍കാലങ്ങളില്‍ കഠിനാധ്വാനം ചെയ്തിരുന്ന, അടിസ്ഥാന തത്വങ്ങള്‍ പോലും ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ടു.

നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ കീഴിലുള്ള എന്‍ ഡി എ സര്‍ക്കാര്‍ അധികാരത്തില്‍ വന്നതോടെ, പത്രപ്രവര്‍ത്തകര്‍ക്ക് ഒരു പുതിയ ടാഗ് ചേര്‍ത്തിരിക്കുന്നു ഗോഡി മീഡിയ. പത്രപ്രവര്‍ത്തകര്‍ അപൂര്‍വമായി മാത്രം യഥാര്‍ഥ വാര്‍ത്തകള്‍ നല്‍കുന്നു. ഭരണ ത്തിലെ പഴുതുകളും ചോര്‍ച്ചകളും തിരയുന്നത് അവര്‍ നിര്‍ത്തി. സര്‍ക്കാരിന്റെ ആകര്‍ഷകമായ വാഗ്ദാനങ്ങള്‍ക്കു പിന്നീടെന്തു സംഭവിച്ചു എന്നാരായുന്നതില്‍ അവര്‍ക്കു താല്‍പ്പര്യം കുറഞ്ഞുവരികയാണ്.

സത്യം കണ്ടെത്താന്‍ ശ്രമിക്കുന്നതിനുപകരം പോസ്റ്റ്ട്രൂത്തിന് പിന്നാലെ പോകാനാണ് അവര്‍ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നത്. ആദ്യത്തേത് വെണ്ണയില്‍ മുറിക്കുന്ന കത്തി പോലെയാണ്, പക്ഷേ രണ്ടാമത്തേത് അപകടത്തിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. മാധ്യമങ്ങളിലെ ഈ അടിമത്ത മനോഭാവത്തിന് കാരണം അന്വേഷിക്കേണ്ടതില്ല. ശാരീരിക ആക്രമണങ്ങള്‍, സ്വഭാവഹത്യ, വ്യാജ കേസുകള്‍, തടങ്കലുകള്‍, അറസ്റ്റുകള്‍, എന്നിവയെക്കുറിച്ചും എല്ലാറ്റിനുമുപരി, ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമോ എന്നുമുള്ള ഭയമാണ് ഇതിനു കാരണം.

ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യയിലെ പത്രപ്രവര്‍ത്തകര്‍ സമ്മര്‍ദത്തിനു കീഴിലാണു ജോലി ചെയ്യുന്നതെന്നു പറയുന്നത് വസ്തുതയാണ്. എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും മാധ്യമപ്രവര്‍ത്തകര്‍ ആക്രമണങ്ങളും അപമാനങ്ങളും നേരിട്ടിട്ടുണ്ട്, അതിനാല്‍ ഒരു സംസ്ഥാനത്തിനും തങ്ങള്‍ കൂടുതല്‍ മെച്ചമാണ് എന്ന മനോഭാവം പുലര്‍ത്താന്‍ സാധ്യമല്ല. എന്നാല്‍ ചില സംസ്ഥാനങ്ങളില്‍ സ്ഥിതി കൂടുതല്‍ രൂക്ഷമായിരിക്കാം എന്നു മാത്രം.

ചില പത്രപ്രവര്‍ത്തകര്‍ക്കെതിരെ കുപ്രസിദ്ധമായ രാജ്യദ്രോഹ നിയമപ്രകാരം കേസെടുത്തിട്ടുള്ളപ്പോള്‍, മറ്റു ചിലര്‍ക്കെതിരെ കര്‍ശനമായ യു എ പി എ യും സമാനമായ നിയമങ്ങളും ചുമത്തി യിട്ടുണ്ട്. ചിലര്‍ ഭൂഖനന മാഫിയകളാല്‍ കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കില്‍ മറ്റു ചിലര്‍ക്ക് ജോലിക്കിടെ ജീവന്‍ ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടി വരുന്നു. മന്ത്രിമാരോട് ചോദ്യങ്ങള്‍ ചോദിച്ചതിന് മാധ്യമപ്രവര്‍ത്തകരെ ജയിലിലടച്ച അങ്ങേയറ്റം ബാലിശമായ സംഭവങ്ങളുമുണ്ട്. പ്രതിഷേധങ്ങള്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യുന്നതിനോ ജാതിവിവേചനത്തിന്റെ സംഭവങ്ങള്‍ തുറന്നുകാട്ടുന്നതിനോ ഫോട്ടോ ജേണലിസ്റ്റുകളെ പോലും അറസ്റ്റ് ചെയ്യുന്ന തലത്തിലേക്ക് ഭരണകൂടം അധഃപതിച്ചിരിക്കുന്നു.

അധികാരത്തിലിരിക്കുന്നവര്‍ ഫോര്‍ത്ത് എസ്‌റ്റേറ്റിന്റെ അലംഘനീയതയോട് പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരാണെന്ന് ആവര്‍ത്തിക്കാറുണ്ടെങ്കിലും, ഓണ്‍ലൈനിലും ഓഫ്‌ലൈനിലും ഭരണകൂടത്തിന്റെയും ഭരണകൂടേതര ശക്തികളുടെയും കടുത്ത ആക്രമണങ്ങള്‍ക്ക് മാധ്യമപ്രവര്‍ത്തകര്‍ ഇരയാക്കപ്പെടുന്നു.

ജനാധിപത്യത്തിന്റെ നാലാം സ്തംഭം മുമ്പെങ്ങുമില്ലാത്തവിധം അടിച്ചമര്‍ത്തപ്പെടുന്നു. തങ്ങളുടെ ജോലിയോട് നീതി പുലര്‍ത്താന്‍ കഴിയാത്ത ഒരു പ്രതിസന്ധിയിലേക്ക് മാധ്യമപ്രവര്‍ത്തകര്‍ തള്ളിവിടപ്പെടുന്നു. സാമൂഹിക തിന്മകള്‍ യാതൊന്നും നിലവിലില്ലെന്നും അവയെല്ലാം മാധ്യമ സൃഷ്ടികളാണെന്നും നമ്മെ വിശ്വസിപ്പിക്കാന്‍ സര്‍ക്കാരുകള്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. സ്വതന്ത്ര മാധ്യമങ്ങള്‍ക്ക് മാത്രമേ ഈ പ്രചാരണത്തെ പരാജയപ്പെടുത്താന്‍ കഴിയൂ.

നടപടിയുടെ ആവശ്യകത ഇന്ത്യയിലെ പത്രസ്വാതന്ത്ര്യ ത്തിന്റെ തകര്‍ച്ച ആശങ്കാജനകമായ ഒരു പ്രവണതയാണ്, അത് അടിയന്തര ശ്രദ്ധ അര്‍ഹിക്കുന്നു. മാധ്യമങ്ങള്‍ക്ക് ഒരു കാവല്‍ക്കാരനായി പ്രവര്‍ത്തിക്കാനും അധികാരത്തിലിരിക്കുന്നവരെ ഉത്തരവാദിത്തപ്പെടുത്താനും പാര്‍ശ്വവല്‍ക്കരിക്കപ്പെട്ടവര്‍ക്ക് ശബ്ദം നല്‍കാനും കഴിയുമെന്ന് ഉറപ്പാക്കാന്‍, ആര്‍ എസ് എഫ് റിപ്പോര്‍ട്ടില്‍ എടുത്തുകാണിച്ച വെല്ലുവിളികളെ നേരിടാന്‍ ഇന്ത്യ കൃത്യമായ നടപടികള്‍ സ്വീകരിക്കണം. മാധ്യമ ബഹുത്വത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക, പത്രപ്രവര്‍ത്തകരെ സംരക്ഷിക്കുക, മാധ്യമങ്ങള്‍ സാമ്പത്തിക സമ്മര്‍ദത്തില്‍ നിന്നും രാഷ്ട്രീയ സ്വാധീനത്തില്‍ നിന്നും മുക്തമാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കുക എന്നിവ ഇതില്‍ ഉള്‍പ്പെടുന്നു. എങ്കില്‍ മാത്രമേ ലോക പത്രസ്വാതന്ത്ര്യ സൂചികയില്‍ ഇന്ത്യയ്ക്ക് റാങ്കിംഗ് മെച്ചപ്പെടുത്താനും അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുള്ള മൗലികാവകാശം സംരക്ഷിക്കാനും കഴിയൂ.